Κύκλος ομιλιών στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
Ματιές στην πόλη: μεταξύ αρχιτεκτονικών και αρχαιολογικών προσεγγίσεων
4.11.2014
ΟΠΟΥ Η ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕ ΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Ομότιμος Καθηγητής, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, ΕΜΠ
Το θέμα της ομιλίας είναι ο παραλληλισμός αρχαιολογικής και αρχιτεκτονικής ερμηνείας, με πεδίο εφαρμογής την πόλη, δηλαδή τον αστικό ιστό της. Ως τρόπος όμως προσέγγισης επιλέχτηκε η κατάληξη στην πόλη αντί να γίνει το ξεκίνημα από αυτήν. Αρχικά εξετάζονται η αρχαιολογία και η αρχιτεκτονική χωριστά, ως αυτόνομα πεδία, μετά αναζητούνται κοινοί τόποι μεταξύ τους και στο τέλος αναγνωρίζεται η σύγχρονη πόλη ως σημείο σύγκλισής τους.
Η προσπάθεια ορισμού μιας κοινής εννοιολογικής βάσης αναφοράς, οδηγεί στην παραδοχή πως και οι δύο περιοχές γνώσης σχετίζονται άμεσα με την υλικότητα του χειροπιαστού χώρου. Καθώς στην πράξη ο χρόνος γίνεται αντιληπτός ως επαλληλία περιοδικών διαστρωματώσεων στο χώρο, η ανασκαφική τομή αποκτά σημασία ως κρίσιμο εργαλείο. Όλο και συχνότερα όμως το αίτημα δημιουργίας μιας τέτοιας τομής χωροθετείται στον αστικό χώρο, την πόλη. Οπότε από την πόλη, το αναπεπταμένο πεδίο όπου κινείται η αρχαιολογία αποσπώντας τμήματά της ως «αρχαιολογικούς χώρους», οδεύει κανείς προς την πόλη όπου ενεργοποιείται η αρχιτεκτονική, εντέλει εμπλεκόμενη με τα πάντα ως «πολεοδομία».
Αν υπάρχουν κάποιου τέτοιου είδους συγκλίσεις, ή καλύτερα: παράλληλες αν και ασύμπτωτες πορείες μεταξύ αρχαιολογίας και αρχιτεκτονικής, δικαιούμαστε άραγε να μιλάμε για αρχιτεκτονική της αρχαιολογίας ή για αρχαιολογία της αρχιτεκτονικής;
Το βίντεο της ομιλίας έχει αναρτηθεί στο Αποθετήριο Ήλιος του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.